การอนุรักษ์และส่งเสริมศิลปะการทำรถม้าจำลอง ชุมชนบ้านต้นธงชัย อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่ออนุรักษ์และส่งเสริมศิลปะการทำรถม้าจำลอง ชุมชนบ้านต้นธงชัยอำเภอเมือง จังหวัดลำปาง 2) เพื่อจัดกระบวนการศึกษาเรียนรู้ให้กับกลุ่มทำรถม้าจำลองที่สนใจ 3) เพื่อถอดบทเรียนประสบการณ์การทำรถม้าจำลองจากผู้เชี่ยวชาญและ 4) เพื่อจัดทำเป็นคู่มือการทำรถม้าจำลอง ใช้กลุ่มตัวอย่างประชากรจากช่างทำรถม้าจำลองจำนวน 5 คน และผู้ที่สนใจเข้าร่วมทำรถม้าจำลองจำนวน 20 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ คู่มือการทำรถม้าจำลองแบบสัมภาษณ์แบบสังเกตการทำงานและแบบประเมินตนเองผลการวิจัยพบว่า การจัดกระบวนการศึกษาเรียนรู้ให้กับกลุ่มทำรถม้าจำลอง เริ่มจากกระบวนการเตรียมความพร้อมตั้งแต่การพัฒนาฝีมือขั้นพื้นฐาน นำไปสู่การอนุรักษ์และส่งเสริมศิลปะการทำรถม้าจำลอง ดังจะเห็นได้จาก 1) มีการพัฒนาผลงานจนเป็นที่ยอมรับของช่างทำรถม้าจำลอง 2) ได้พัฒนาฝีมือให้สามารถทำชิ้นส่วนของรถม้าจำลองได้ 3) เข้าใจถึงกระบวนการทำรถม้าจำลอง สามารถถ่ายทอดได้ 4) กระบวนการอนุรักษ์โดยใช้สื่อเอกสารเผยแพร่ ทั้งในรูปคู่มือการทำรถม้าจำลองให้แก่ผู้สนใจ 5) กระบวนการสืบทอดและการอนุรักษ์ที่เกิดจากการเรียนรู้จากประสบการณ์จริง เช่น การที่มีเยาวชนเข้ามาศึกษาดูงาน 6) กระบวนการสืบทอดและอนุรักษ์ที่เกิดจากการที่สามารถเป็นวิทยากรสอนในสถาบันการศึกษาในชุมชน และศูนย์การเรียนรู้ในชุมชน และ 7) ส่งเสริมในรูปแบบการสนับสนุนให้ใช้รถม้าจำลองในกิจกรรมต่างๆ เช่น การทำเป็นรางวัล เป็นของที่ระลึก หรือนำมาใช้ประดับบ้าน เป็นต้น