Please use this identifier to cite or link to this item:
http://hdl.handle.net/123456789/1106
Title: | มารยาทไทย : วัฒนธรรมบนรากฐานของพระพุทธศาสนา |
Other Titles: | Thai Manners : A Buddhist Based Culture |
Authors: | เฉลิมศรี, พลายพงษา Plaipongsa, Chalermsri |
Keywords: | มารยาท วัฒนธรรม พระพุทธศาสนา วิทยานิพนธ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี |
Issue Date: | 2002 |
Publisher: | Dhonburi Rajabhat University. Office of Academic Resources And Information Technology. |
Abstract: | ชาติไทยเป็นชาติที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาช้านาน มีพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ ประกอบกับแนวปฏิบัติของมารยาทไทยและข้อปฏิบัติของภิกษุสงฆ์ มีความคล้ายคลึงกันหลายประการ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ เป็นการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับรากฐานที่มาของเอกลักษณ์แห่งมารยาทไทยในด้านมารยาททางกาย มารยาททางวาจา และมารยาททางใจว่ามีรากฐานมาจากพระพุทธศาสนา ดังปรากฎในพระไตรปิฎกหรือไม่ การศึกษาครั้งนี้เป็นการสำรวจเชิงวิจัยเอกสาร จากพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉับมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย พุทธศักราช 2539 เฉพาะพระวินัยปิฎก เล่ม 2 หมวดเสขิยวัตร และพระสุตตันตปิฎก ครอบคลุมเนื้อหามารยาทไทย กล่าวคือ มารยาททางกาย ได้แก่ มารยาทในอิรอยาบถใหญ่ การยืน การเดิน การนั่ง การนอน มารยาทการแสดงความเคารพ มารยาทการแต่งกาย มารยาทการรับประทานอาหาร มารยาททางวาจาและมารยาททางใจ ผลการวิจัยพบว่า ในพระวินัยปิฎก หมวดเสขิยวัตร มีข้อบัญญัติเกี่ยวกับมารยาทที่ภิกษุสงฆ์ต้องศึกษา ทั้งมารยาททางกาย และมารยาททางวาจา ได้แก่ การยืน การเดิน การนั่ง การพูด การรับประทานอาหาร ซึ่งในข้อบัญญัติได้กล่าวถึงการเข้าไปอยู่ในที่ชุมชนควรสำรวมตน ไม่แสดงกิริยาอาการที่ทำให้เป็นที่เดือดร้อนต่อตนเองและผู้อื่น เพื่อมิให้ผู้ที่พบเห็นติเตียนหรือขาดการเลื่อมใสศรัทธาได้ ในพระสุตตันตปิฎก เป็นเรื่องราวที่พระพุทธเจ้าตรัสสอนแก่พุทธสาวก พุทธสาวิกาและผู้ที่นับถือเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาปฏิบัติตนให้ถูกต้อง ถูกกาลเทศะ โดยประมวลเป็นเรื่องเล่า เนื้อความ ภาษิตและชาดกต่างๆไว้ในพระสูตร เพื่อชี้ให้เห็นถึงคุณและโทษของการปฏิบัติตนไม่ถูกต้องทั้งมารยาททางกาย มารยาททางวาจาและมารยาททางใจ โดยเฉพาะมารยาททางใจนั้นถือเป็นสิ่งสำคัญที่เป็นบ่อเกิดมารยาททางกาย และมารยาททางวาจาที่ปรากฎให้เห็นออกมาแก่สายตาของผู้อื่น ทำให้ผู้ที่นับถือขาดการเลื่อมใสและศรัทธาได้ ประเทศไทยในฐานะที่มีพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ เป็นสถาบันหลักอันสำคัญยิ่งต่อการดำรงคงอยู่ของประชาชาติไทย พระพุทธศาสนาเข้ามามีบทบาทในการกล่อมเกลาจิตใจและสร้างสำนึกทางศีลธรรม โดยมีวัดและพระสงฆ์เป็นกลไกสำคัญในการอบรมสั่งสอนให้ประชาชนเป็นผู้ที่ประพฤติดี มีศีลธรรมจรรยามารยาท และยึดถือเป็นแนวปฏิบัติในการดำเนินชีวิตในการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข และช่วยลดการกระทบกระทั่งและการขัดแย้งกันในสังคม กิริยามารยาทที่คนไทยปฏิบัติกันทุกวันนี้ มีความสอดคล้องกับข้อบัญญัติ หมวดเสขิยวัตร ในพระวินัยปิฎก และหลักธรรมคำสอนในพระสุตตันตปิฎก นอกจากนี้ ยังพบอีกว่า การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ช่วยให้การปฏิบัติตนอยู่ในอาการสำรวม ไม่แสดงกิริยาอาการอันเป็นที่ไม่พอใจแก่ผู้ที่พบเห็น หรือไปกระทบกระทั่งบุคคลอื่นให้เป็นที่เดือดร้อนกาย วาจาและใจ ดังนั้น การเจริญสติในชีวิตประจำวัน จึงจำเป็นอย่างมากในการรักษาตนให้เป็นผู้ทีมีมารยาททางกาย มารยาททางวาจา และมารยาททางใจที่ดีได้ |
URI: | http://cms.dru.ac.th/jspui/handle/123456789/1106 |
Appears in Collections: | Thesis Dhonburi Rajabhat University - วิทยานิพนธ์ปริญญาโท มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี |
Files in This Item:
File | Description | Size | Format | |
---|---|---|---|---|
Title 1.pdf | ปก | 665.15 kB | Adobe PDF | View/Open |
Title 2.pdf | หน้าอนุมัติ | 412.23 kB | Adobe PDF | View/Open |
Abstract.pdf | บทคัดย่อ | 1.89 MB | Adobe PDF | View/Open |
Acknowledgement.pdf | กิตติกรรมประกาศ | 493.36 kB | Adobe PDF | View/Open |
Table of contents.pdf | สารบัญ | 1.56 MB | Adobe PDF | View/Open |
Unit 1.pdf | บทที่ 1 | 3.92 MB | Adobe PDF | View/Open |
Unit 2.pdf | บทที่ 2 | 16.55 MB | Adobe PDF | View/Open |
Unit 3.pdf | บทที่ 3 | 47.95 MB | Adobe PDF | View/Open |
Unit 4.pdf | บทที่ 4 | 24.82 MB | Adobe PDF | View/Open |
Unit 5.pdf | บทที่ 5 | 5.31 MB | Adobe PDF | View/Open |
Bib.pdf | บรรณานุกรม | 2.66 MB | Adobe PDF | View/Open |
Appendix.pdf | ภาคผนวก | 333.34 kB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.