รูปแบบการสร้างสรรค์นาฏยศิลป์เพื่อสะท้อนภาพลักษณ์ของสตรีอีสานผ่านการชมหนังกลางแปลง

Abstract

บทความวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ระดับดุษฏีบัณฑิต มีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบการสร้างสรรค์ผลงานที่สะท้อนภาพลักษณ์ของสตรีอีสานผ่านการชมหนังกลางแปลง โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงสร้างสรรค์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย การสัมภาษณ์เชิงลึกในกลุ่มสตรีอีสาน จำนวน 30 คน การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญและผู้ที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย จำนวน 20 คน การสังเกตการณ์ การสัมมนา เกณฑ์มาตรฐานศิลปิน สื่อสารสนเทศและประสบการณ์ของผู้วิจัย แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ เพื่อหารูปแบบในการสร้างสรรค์ผลงานนาฏยศิลป์เพื่อสะท้อนภาพลักษณ์ของสตรีอีสานผ่านการชมหนังกลางแปลง ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการสร้างสรรค์ครั้งนี้ สามารถจำแนกตามองค์ประกอบการแสดง 8 องค์ประกอบ คือ 1) บทการแสดงที่นำเค้าโครงจากเรื่องจริงของสตรีอีสาน 2) การออกแบบลีลาการเคลื่อนไหว โดยใช้ทั้งลีลานาฏศิลป์พื้นบ้านอีสาน นาฏยศิลป์หลังสมัยใหม่และการแสดง 3) การคัดเลือกนักแสดง โดยใช้นักแสดงหญิงชาวอีสานที่มีทักษะด้านการพูดภาษาพื้นถิ่น ทักษะการแสดงด้านการละครและทักษะทางด้านนาฏยศิลป์ 4) การออกแบบเครื่องแต่งกาย ใช้เครื่องแต่งกายพื้นบ้านอีสานและการแต่งกายในชีวิตประจำวันที่มีความเรียบง่าย 5) การออกแบบอุปกรณ์ประกอบการแสดง มีการใช้เสื่อเพื่อกำหนดพื้นที่การแสดงและใช้อุปกรณ์ในชีวิตประจำวัน 6) การออกแบบดนตรีและเสียงประกอบการแสดง ใช้วงดนตรีพื้นบ้านอีสาน เสียงสนทนาและเสียงบรรยาย 7) การออกแบบสถานที่ จัดแสดงในโรงละครที่มีพื้นที่ว่างเปล่า โดยใช้หนังกลางแปลงเป็นฉากประกอบการแสดง 8) การออกแบบแสง ใช้แสงเพื่อสื่ออารมณ์ของตัวละครให้มีความชัดเจนขึ้น