บทบาทพระสงฆ์ต่อการสร้างชุมชนเข้มแข็งศึกษาเฉพาะกรณี พระสงฆ์กลุ่มสหธรรมเพื่อการพัฒนาในจังหวัดสุรินทร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดและบทบาทของพระสงฆ์กลุ่มสหธรรมเพื่อการพัฒนาในจังหวัดสุรินทร์ โดยผู้วิจัยได้อาศัยข้อมูลจากการศึกษาเอกสาร แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (in-depth interview) พระสงฆ์กลุ่มตัวอย่าง 2 รูป คือ พระครูวิบูลธรรมโฆสิตและพระครูโสภณบุญญกิจ ด้วยการสุ่มเลือกแบบเจาะจง โดยได้กำหนดประเด็นคำถามให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อเป็นแนวทางในการสัมภาษณ์ (interview guide) และการสัมภาษณ์พระสงฆ์ลูกวัด พระสงฆ์ในการปกครอง ประชาชน และผู้นำชุมชนที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินบทบาทของพระสงฆ์ทั้ง 2 รูป เพื่อตรวจสอบข้อมูลให้ถูกต้อง เที่ยงตรงและน่าเชื่อถือมากที่สุด และใช้การสังเกตแบบมีส่วนร่วม (participant observation) ในชุมชนถึงบทบาทของพระสงฆ์ด้วยการสังเกตวัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิตและพฤติกรรมของพระสงฆ์และประชาชนในชุมชน ผลการวิจัยได้พบแนวคิดของพระสงฆ์กลุ่มสหธรรมเพื่อการพัฒนาในจังหวัดสุรินทร์ คือ พระครูวิบูลธรรมโฆสิตและพระครูโสภณบุญญกิจ 3 ด้าน คือ 1. การพัฒนาวัตถุ (เศรษฐกิจ) 2. การพัฒนาจิตใจ 3. การพัฒนาเพื่อนำไปสู่การพึ่งตนเอง นอกจากนั้นได้พบบทบาทการพัฒนา 6 ด้าน คือ 1. ด้านการปกครอง 2. ด้านศาสนาศึกษา 3. ด้านการศึกษาสังเคราะห์ 4. ด้านการเผยแพร่พระพุทธศาสนา 5. ด้านสาธารณูปการ 6. ด้านสาธารณสงเคราะห์ โดยพบผลได้ที่เกิดกับชุมชนในมิติทั้ง 4 ด้าน คือ 1. มิติทางด้านเศรษฐกิจ 2. มิติทางด้านสังคม 3. มิติทางด้านวัฒนธรรม 4. มิติทางด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม