นิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) ศึกษาองค์ความรู้เกี่ยวกับศิลปกรรมกรุงธนบุรีและแนวความคิดในการออกแบบนิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี 2) ศึกษารูปแบบการออกแบบนิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี 3) ศึกษาความพึงพอใจผู้เข้าชมเว็บไซต์นิทรรศการ และผู้เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการในด้านเนื้อหาและคุณภาพของการออกแบบนิทรรศการ และข้อเสนอแนะจากการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ (Workshop) โดยใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Method) ทั้งในเชิงคุณภาพและปริมาณ โดยการศึกษาเอกสาร (Documentary Research) ภาคสนาม (Field Study) การสัมภาษณ์ (Interview) การสนทนากลุ่ม (Focused Group) การประชุมเชิงปฏิบัติการ (Workshop) การศึกษาความพึงพอใจ (Satisfaction Studies) และศึกษาข้อเสนอแนะ ผลการวิจัยพบว่า 1) ศิลปกรรมกรุงธนบุรีถือเป็นศิลปกรรมเพื่อชีวิตและบ้านเมือง เพื่อการบำรุงขวัญประชาชน เพื่อรักษาขนบประเพณีของอาณาจักร เพื่อสืบทอดพระศาสนา ด้วยข้อจำกัดของเหตุการณ์บ้านเมือง ช่างฝีมือ วัสดุอุปกรณ์ และทุนทรัพย์ อีกทั้งได้รับอิทธิพลศิลปะจากชาติพันธุ์และจากหัวเมืองต่าง ๆ ผลงานศิลปะจึงมีความเรียบง่าย ตรงไปตรงมา โดยมีรากฐานจากศิลปะสมัยกรุงศรีอยุธยา ส่งผลต่อกรุงรัตนโกสินทร์ ศิลปกรรมกรุงธนบุรีมีทั้งจิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม วรรณกรรม มหรสพและการดนตรี และประยุกต์ศิลป์และงานประณีตศิลป์ การออกแบบนิทรรศการนี้มีแนวความคิดคือ “ธน:บูรีวิถีศิลป์” ประกอบด้วย ธนบุรีพอดีนคร ศาสนาพาสร้างสรรค์ สถานการณ์สร้างสมดุล 2) รูปแบบนิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี มีการใช้อินเตอร์เฟสทั้ง 3 มิติและ 2 มิติ รูปแบบและการใช้สีมีความเป็นไทยระดับปานกลาง มีคำบรรยายไม่เกิน 1 หน้า มีการใช้สื่อคือ ภาพถ่าย วีดีทัศน์ ภาพหมุน และภาพจำลอง 3 มิติ นำเสนอในรูปแบบของแผนที่ลายเส้น 3) ความพึงพอใจต่อนิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี (ต้นแบบ) ของกลุ่มตัวอย่างที่เข้าชมนิทรรศการผ่านเว็บไซต์ทั้งในด้านเนื้อหา และด้านคุณภาพการออกแบบนิทรรศการอยู่ในระดับมาก และความพึงพอใจต่อนิทรรศการดิจิทัลศิลปกรรมกรุงธนบุรี (แบบพัฒนา) ของผู้ร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการทั้งในด้านเนื้อหาและด้านคุณภาพการออกแบบนิทรรศการอยู่ในระดับมาก มีข้อเสนอแนะของผู้เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการว่า นิทรรศการมีความสวยงามน่าสนใจ ควรพัฒนาเพิ่มให้สอดคล้องกับความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย ควรมีการลดเนื้อหาของนิทรรศการ ควรเพิ่มความเชื่อมโยงกับศิลปะสมัยอื่น และควรศึกษาเพิ่มเติมรูปแบบก่อนการบูรณะ