นโยบายการจัดระเบียบทางเท้าของกรุงเทพมหานครกับการปรับตัวของผู้ค้าหาบเร่แผงลอย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ผลกระทบของนโยบายการจัดระเบียบทางเท้าของกรุงเทพมหานครต่อผู้ค้าหาบเร่แผงลอย และ 2) การปรับตัวของผู้ค้าหาบเร่แผงลอยต่อนโยบายการจัดระเบียบทางเท้าดังกล่าว การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ วิธีการเก็บข้อมูลใช้การศึกษาจากเอกสาร การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม และ การสัมภาษณ์ ซึ่งกระทำกับผู้ค้าหาบเร่แผงลอยข้างโรงพยาบาลธนบุรีและข้างโรงพยาบาลศิริราช จำนวน 15 ราย การตรวจสอบข้อมูลใช้วิธีแบบสามเส้า สำหรับการวิเคราะห์ข้อมูล ได้นำข้อมูลมาแยกประเด็นตามขอบเขตของเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) นโยบายการจัดระเบียบทางเท้าของกรุงเทพมหานครส่งผลกระทบอย่างมากต่อเศรษฐกิจและชีวิตครอบครัวของผู้ค้าหาบเร่แผงลอย จากการที่มีรายได้ลดลงในขณะที่ยังคงต้องมีภาระรายจ่ายในครอบครัวเท่าเดิม และ 2) ผู้ค้าหาบเร่แผงลอยมีการปรับตัว จำแนกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ ก) กลุ่มผู้ค้าหาบเร่แผงลอยที่มีศักยภาพ สามารถหาสถานที่ขายสินค้าใหม่ทดแทนสถานที่ค้าเดิมได้ ข) กลุ่มผู้ค้าหาบเร่แผงลอยที่ไม่สามารถหาสถานที่ขายใหม่ได้ จึงไม่ยอมที่จะเปลี่ยนแปลงที่ขาย ผู้ค้าหาบเร่แผงลอยส่วนใหญ่เห็นว่า การใช้วิธีการยกเลิก การขาย เป็นวิธีที่ได้ผลตอบรับที่รุนแรง และไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างตรงตามสภาพความเป็นจริง ซึ่งผู้ค้า หาบเร่แผงลอยมีความจำเป็นในการประกอบอาชีพ สำหรับข้อเสนอแนะที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้คือ ควรปรับปรุงนโยบายการจัดระเบียบทางเท้าของกรุงเทพมหานคร โดยการควบคุมไม่ให้มีจำนวนผู้ค้าหาบเร่แผงลอยมากเกินไป และโดยการจัดระเบียบทางเท้าที่คำนึงถึงดุลยภาพที่เหมาะสมระหว่างผลประโยชน์ของประชาชนผู้ใช้ทางเท้ากับผลประโยชน์ของผู้ค้าหาบเร่แผงลอย